Các quan chức tỉnh Bình Định hy vọng sẽ thuyết phục du khách gần xa bổ sung tỉnh này vào hành trình khám phá Việt Nam của họ.
Trước năm 2015, nền công nghiệp du lịch ở Bình Định vẫn còn non trẻ. Phần lớn du khách khi đến khu vực miền Trung Việt Nam đã xác định ghé thăm những địa điểm “tên tuổi” như tỉnh Khánh Hoà hoặc trung tâm kinh tế của khu vực – thành phố Đà Nẵng.
Nhưng theo thời gian, với những bản cam kết chính trị và các biện pháp nhằm thúc đẩy đầu tư vào ngành du lịch, “thiên đường du lịch” của Bình Định cuối cùng đã “thức tỉnh” sau nhiều năm say ngủ.
Du lịch là ngành công nghiệp không khói, đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của khu công nghiệp Bình Định. Nhờ vào sự “thức tỉnh” này, số lượng việc làm Bình Định dự kiến sẽ tăng cao, hỗ trợ người dân tìm việc làm.
Năm 2016, Bình Định chào đón 3,2 triệu du khách, trong đó có 265000 lượt khách nước ngoài. Con số này đã tăng 23% so với năm 2015, với tổng doanh thu là 1,45 triệu đồng. Trong kế hoạch phát triển ngành du lịch của tỉnh, trước năm 2020, tỉnh sẽ cố gắng thu hút được 5,5 triệu lượt khách.
Ngược lại với phần lớn các điểm tham quan ở Việt Nam, những nơi đã bị khai thác quá mức, thì nhiều phong cảnh ở các tỉnh miền Trung hiện vẫn giữ được vẻ hoang sơ và đặc điểm tự nhiên của mình – thu hút rất nhiều khách du lịch. Du khách đến với Bình Định phần lớn mong được tận hưởng bầu không khí yên bình, chiêm ngưỡng phong cảnh hùng vĩ và thưởng thức ẩm thực đa dạng với giá cả phải chăng.
Cách thủ đô của tỉnh – thành phố Quy Nhơn không xa, vài địa điểm đã trở nên nổi tiếng với các bạn thanh thiếu niên Việt Nam, như bãi biển Kỳ Cơ – được xem là đảo Maldives của Việt Nam, bãi biển Trung Lương, Hòn Khô hoặc Cù Lao Xanh.
Cù Lao Xanh, đúng với tên của mình, là một hòn đảo được bao phủ bởi một khu rừng xanh tươi, với dân cư ít hơn 2000 người. Nền công nghiệp du lịch ở đây vẫn chủ yếu xoay quanh mô hình hộ gia đình quy mô nhỏ. Nhưng theo ông Phan Văn Bình, phó chủ tịch xã Nhơn Châu, tình hình đã có tiến triển.
Ông nói: “Trong những năm gần đây, du khách từ thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, thậm chí từ Tây Nguyên, đã bắt đầu chú ý đến hòn đảo này. Cho đến năm nay, hòn đảo đã chào đón khoảng 1500 lượt khách du lịch.”. Đây chính là cơ hội việc làm Bình Định. Các nhà chức trách kêu gọi người dân địa phương với mong muốn tìm việc làm áp dụng mô hình homestay – du khách ở trọ tại nhà dân, hỗ trợ vay vốn để cải tạo nhà cửa của họ.
Ông Bình nói thêm: “Ngoài ra, chúng tôi cũng đang kêu gọi đầu tư để du khách có thể thưởng thức các hình thức du lịch đa dạng, cũng như tạo việc làm Bình Định cho người dân địa phương”.
Ngoài nét duyên dáng tự nhiên, Bình Định còn là vùng đất giàu văn hóa và lịch sử vì vừa là trung tâm của Phật giáo của miền Trung, vừa là một trong những khu vực chính của vương quốc Champa cổ đại, với sự hiện diện của nhiều tháp Cham vẫn còn tồn tại đến ngày hôm nay. Các nhà nghiên cứu lịch sử nói rằng các tháp Cham trong tỉnh, một số đã có tuổi thọ một ngàn năm, là những tháp lớn nhất Đông Nam Á.
Du lịch – mặt lợi và hại
Mặc cho những lợi thế của tỉnh, việc số lượng du khách tăng nhanh đang đặt ra một số vấn đề cho chính quyền địa phương.
Năm nay, ngay khi mùa du lịch bắt đầu, phần lớn các khách sạn và nhà nghỉ (3 sao trở lên) tại thành phố Quy Nhơn đã chật kín hết chỗ.
Nguyễn Thị Thu Giang, một khách du lịch từ Hà Nội, cho biết, công ty của cô với 40 thành viên đã gọi điện đặt phòng từ một tháng trước nhưng hầu hết khách sạn đã hết phòng, và “công ty phải đặt phòng trong một khách sạn 2 sao có dịch vụ chưa đạt yêu cầu.”
Một điểm hạn chế khác của nền công nghiệp du lịch ở đây là thiếu các hình thức giải trí đa dạng. Vào ban ngày, du khách có thể tham gia các chuyến du ngoạn trên biển, đảo hoặc tham quan các viện bảo tàng, các khu di tích lịch sử nhưng khi đêm đến, họ lại không có nhiều hoạt động để làm.
Du khách thường than phiền rằng hầu hết nhà hàng và quán cà phê ở đây đóng cửa khá sớm, trong khi họ còn muốn dạo quanh thành phố đến tận khuya.
Cơ sở hạ tầng cũng còn nhiều điều cần cải thiện. Trải dài toàn bộ bãi biển Quy Nhơn chỉ có một số rất ít nhà vệ sinh công cộng, và chúng xuống cấp nghiêm trọng.
Bên cạnh đó, không như ở thành phố Đà Nẵng, ở đây hoàn toàn thiếu nhà tắm nước ngọt công cộng. Sau khi tắm biển, du khách phải quay trở lại khách sạn để tắm nước ngọt. Thiếu biển hiệu và bảng chỉ đường cũng gây khó khăn cho du khách trong việc đi lại, tìm đường.
Phát triển bền vững
Ông Dương Trung Quốc, nhà sử học và cũng là đại biểu Quốc hội, cho biết khu công nghiệp Bình Định cần phải tạo ra các sản phẩm “có khả năng du lịch” kết hợp phong cảnh thiên nhiên của biển, đảo với văn hóa và lịch sử.
Ông Quốc cũng đề nghị Bình Định “liên kết” với các địa phương khác trong khu vực có chung nền văn hóa và di sản, ví dụ như, Bình Định liên kết với Đà Nẵng và tỉnh Ninh Thuận trong việc quảng bá văn hóa Champa cổ đại.
Về các tệ nạn mới nổi – những người bán hàng rong chèo kéo và chặt chém khách du lịch, ông Huỳnh Cao Nhất, Phó trưởng phòng du lịch tỉnh, cho biết, “quan trọng là xây dựng một cộng đồng, từ người dân, đến các doanh nghiệp và chính quyền các cấp, biết hoạt động du lịch”. Bộ cũng cho biết sẽ phạt nặng những người vi phạm, “gây ảnh hưởng tiêu cực đến ngành du lịch của tỉnh”.
Tỉnh đang xây dựng một “khu phức hợp khoa học”, gồm các viện bảo tàng khoa học và trạm thiên văn, với mục đích mang đến một làm gió mới cho ngành du lịch.
Du lịch homestay, các hoạt động văn hóa và thể thao truyền thống cũng sẽ là trọng tâm trong tương lai.
Để phát triển tốt nhất tất cả những điểm du lịch hấp dẫn này, Chủ tịch tỉnh, ông Hồ Quốc Dũng, cho biết, chính quyền đang cố gắng hoàn thành nhiều dự án cơ sở hạ tầng, gồm sân bay Phù Cát, mở rộng và nâng cấp đường – đặc biệt là các tuyến giao thông những điểm tham quan nổi tiếng; xây dựng nhiều vòi tắm nước ngọt và nhà vệ sinh công cộng dọc theo bãi biển Quy Nhơn.
Ngành du lịch vừa chớm nở ở khu công nghiệp Bình Định là một dấu hiệu tốt cho nền kinh tế địa phương, cho nhu cầu tìm việc làm của người dân, nhưng nếu việc quản lý và giám sát hợp lí trong thời gian dài không được thực hiện, rất nhiều vấn đề có thể làm hỏng sự phát triển của ngành công nghiệp không khói này.